حاکمیت خدمات بالینی (2)
این پمفلت برای آگاهسازی و انتقال مبانی حاکمیت بالینی بطور فشرده و مختصر به کارکنان بیمارستان توسط دفتر بهبود کیفیت و حاکمیت خدمات بالینی بیمارستان شهدای تجریش تنظیم گردیده است.
حاكميت خدمات باليني يعني چه؟
چارچوبي که درآن سازمان هاي ارايه کننده خدمت در قبال بهبود دايمي کيفيت پاسخگو بوده و با ايجاد محيطي که درآن تعالي درخدمات باليني شکوفا مي شود به صيانت از استانداردهاي عالي خدمت مي پردازند.
در پمفلت قبلی محورهای مشارکت بیمار و جامعه و محور و ایمنی بیمار توضیح داده شد. در پمفلت حاضر 2 محور دیگر حاکمیت بالینی، بطور مختصر توضیح داده می شود.
3. اثربخشي باليني
اثر بخشی بالینی حاصل کاربرد بهترین دانش برگرفته از پژوهش روزآمد و تجربه برای انجام فرآیند صحیح بالینی و دستیابی به نتایج بالینی مطلوب برای بیمار است[1]. همچنین اثربخشی بالینی حکایت از مطلوبیت نتایج کاربرد یک دارو یا روش تشخیصی درمانی در تولید بهترین نتایج بالینی در بیمارمی نماید.[2]
} پس از گذشت 5 سال از فارغ التحصیلی تنها 10 تا 20 % طبابت پزشکان مبتنی بر شواهد و به عبارتی کاملا اثربخش است. بسیاری از روش های بالینی پس از گذشت زمان و با پژوهش های بیشتر نقض می گردند و غیر نافع یا مضر شناخته می شوند پس اشراف روزآمد به شواهد معتبر دانش پزشکی ضروری است.
بنابر این ناگزير از روي آوري به طبابت مبتني بر شواهد در قالب بررسی کاملترين، علمي ترين و در دسترس ترين شواهد موجود هستيم. به خاطر داشته باشيم که پزشکي مبتني بر شواهد اهميت تجربه باليني پزشکان را انکار نمي‌کند، ارزش ها و ترجيحات بيماران را ناديده نمي‌گيرد و مانند يک کتاب آشپزي نيست که تمام مراحل ارائه يک مراقبت يا انجام يک درمان را يک به يک ديکته کند و توان تصميم گيري را از پزشک سلب نمايد بلکه با استناد به شواهد موجود چراغی روشن فراروی تیم بالینی قرار می دهد تا در شعاع آن مهارت و تجربه خود را برای اخذ بهترین تصمیمات بالینی بکار بندند.
شواهد بالینی به ترتیب قوت و قابلیت اعتماد از پایین به بالا عبارتند :
§ مطالعات موردی- مطالعات همبستگی- مطالعات غیر تجربی
§ مطالعات نیمه تجربی
§ کارآزماییهای بالینی غیر تصادفی
§ کارآزماییهای بالینی تصادفی
§ مرور نظام مند شواهد -گزارش ارزیابی فن آوری سلامت
§ راهنمای طبابت بالینی
راهنمای طبابت باليني [3]به عنوان يکي از اجزاي اصلي طبابت مبتني بر شواهد هستند که به تشریح توصيه‌هاي نظام مند به پزشک و بيمار برای تصميم‌گيري مناسب درمواجهه با يک شرايط باليني خاص می پردازند.
امکان دسترسی آنلاین به راهنماهای طبابت بالینی در بانک های متعدد اطلاعات معتبر پزشکی نظیر WWW.TRIPDATABASE.COM وجود دارد اما توصیه می گردد در کشورهایی نظیر ما باتوجه به دسترسی مناسب به منابع متعدد راهنماهای بالینی درمراجع معتبر علمی، تنها بومی سازی آنها یعنی ایجاد تناسب با ویژگی های اپیدمیولوژیک منطقه، ویژگی های سیستم سلامت، فن آوری های در دسترس منطقه و اولویت های هزینه ای جامعه تحت پوشش صورت پذیرد. برای کمک به تصمیم گیریهای بالینی مبتنی برشواهداقدامات زیر را انجام دهید:
· از گروه های بالینی و آموزشی بخواهید حداقل10 بیماری یا پروسیجر شایع بخش خود را شناسایی و معتبرترین شواهد مرتبط با آنها را– حداقل 5متن مرجع با درجه اعتبار بالا- از میان راهنماهای بالینی یا مرور نظام مند شواهد قابل دسترس از منابع آنلاین کتابخانه استخراج نمایند.
· کمیته علمی خبرگان دانشگاهی "تایید راهنماهای طبابت بالینی" را برای به اشتراک گذاری نتایج این فعالیت در سطح بیمارستانهای دانشگاه و اعتبار بخشی علمی تجربی به آن تشکیل دهید.
· فلوچارت ها و الگوریتم های بالینی برگرفته از منابع معتبر و یا راهنمای بومی شده فوق را بصورت فلش کارت در بخش ها و کلینیک ها قرار دهید تا در به هنگام مورد استفاده کادر بالینی قرار گیرند.
· دوز و شیوه مصرف داروهای رایج بخش ( بویژه داروهای خطر آفرین یا مشابه) و تعریفی از اختصارات مورد استفاده کلینیکی و پاراکلینیکی را بصورت کارت در محلی در دسترس و دید پزشکان و کارکنان بالینی قرار دهید.
4. كيفيت خدمات
کیفیت خدمات سلامت یعنی میزان برآورده شدن و تحقق ستانده های سلامتی مورد نظر در فرد و جامعه گیرنده خدمات به گونه ای که با دانش حرفه ای و تخصصی روزآمد همخوانی داشته باشد.
کیفیت مراقبت های بالینی شامل دو گروه کیفیت فعالیت های بالینی نظیر کیفیت حرفه ای و اثربخشی فعالیت های کلینیک و پاراکلینیک و کیفیت خدمات که بیشتر به درک و رضایت بیمار از روابط، مکان، غذا، نظافت، انتقال اطلاعات، حقوق اساسی و امکانات و تسهیلات مورد نیاز بیمار می پردازد تقسیم می گردد. برای تحقق کیفیت در هردو گروه نیازمند شناسایی و تعریف استانداردهایی هستیم که از دل شواهد معتبر یا اجماع کارشناسان و خبرگان بالینی و بیمارستانی بدست آمده باشند تا مدام و مستمر فاصله خود را با آنچه باید باشد یا می تواند باشد مقایسه کنیم و راهکارهای اصلاحی طراحی کنیم.
اندازه گیری میزان مرگ و یا عوارض حین ارائه خدمت بعنوان شاخص کیفیت – چند نمونه
ü ميزان مرگ و مير در زمان ارائه خدمت درمان آنوریسم شريان آئورت بطني
ü ميزان مرگ و مير در زمان ارائه خدمت جراحي مقدماتی برداشتن مري
ü ميزان مرگ و مير در زمان ارائه خدمت برش و شكافتن جمجمه
ü ميزان مرگ و مير در زمان ارائه خدمت جراحي مقدمات برداشتن پانكراس
ü ميزان مرگ و مير در زمان ارائه خدمت آنژيوگرافي شريان کرونری قلب
ü ميزان مرگ و مير بر اثر انفارکتوس میوکارد
ü ميزان مرگ و مير بر اثر احتقان قلبي
ü ميزان مرگ و مير بر اثر سكته مغزي حاد
ü ميزان مرگ و مير بر اثر خون ريزي معده يا روده
ü ميزان كاتتريزاسيون قلبي دو طرفه
ü ميزان جراحي احتمالي برداشتن آپانديسيت در افراد مسن
ü ميزان جراحي برداشتن كيسه صفرا با استفاده از لاپاراسكوپي
ü ميزان مراقبت هاي اوليه براي اعمال جراحي سزارين
ü ميزان تولد واژينال پس از عمل سزارين ( در زایمانهای بعدی)
رعایت استانداردهای کیفی قبل وبعد از جراحی–چندنمونه
ü دريافت آنتي بيوتيك پروفيلاكسي يك ساعت قبل و بعد از آغاز جراحي
ü قطع آنتي بيوتيك پروفيلاكسي 24 ساعت پس از پايان جراحي
ü بيماران جراحي قلب با كنترل گلوكز خون آنها در ساعت 6 صبح
ü مرگ درميان بيماران جراحي با عوارض جدي غیر قابل درمان
ü برنامه مدیریت مراقبت در منزل قبل از ترخیص
ü پارگی یا عدم ترمیم زخم پس از عمل جراحی
اندازه گیری شاخصهای کیفی مرتبط با ایمنی بیمار- چند نمونه
ü مرگ و میر بیمارستانی در اثرعوارض جانبی
ü نرخ مرگ و مير بيمارستاني درعمل جراحي انتخابي برداشتن كيسه صفرا
ü نرخ مرگ و مير بيمارستاني درعمل جراحي انتخابي پروستاتكتومي از راه مجرا
ü پارگي زخم بعد از عمل جراحي
ü نرخ مرگ و مير بيمارستاني در اثر بي احتياطي گروه درماني
ü خونريزي يا زخم گوارشي بعد از جراحيهاي بزرگ